Dlaczego w starych butach po pewnym czasie odpada podeszwa?

Wyjaśniamy dlaczego po pewnym czasie rozpada się podeszwa i co jest tego przyczyną.

Do napisania tego posta skłoniła nas dyskusja, którą można znaleźć na forum ntg.pl oraz tactical.pl (linki w stopce) dotycząca odpadania podeszew w butach, które przeleżały parę lat w magazynie czy też szafie i następnie po krótkim używaniu odpadła podeszwa. Temat ten porusza tylko kwestie dotyczące butów , które wiele lat przeleżały w magazynie. Oczywiście przyczyny odklejania podeszwy mogą być również inne.

Nie tylko cholewka butów ale również sama podeszwa składa się z kilku materiałów, które mają swoje określone, pożądane właściwości ale równocześnie określoną żywotność. Nie możemy oczekiwać, że nowy samochód, który przez 8 lat stoi pod gołym niebem i nie jest nawet używany, nie będzie miał rdzy. Tak samo jest z podeszwami butów. Materiałem, który w dużej mierze jest za to odpowiedzialny, jest szeroko stosowany w podeszwach poliuretan.

W zasadzie każda podeszwa zarówno do butów wojskowych, trekkingowych jak i roboczych składa się z dwóch warstw. Spodnia wykonana jest z gumy a wierzchnia z poliueretanu.

Dwukomponentowa podeszwa do butów trekkingowych VIBRAM Bra 113P. Dolna warstwa wykonana jest z gumy (ciemniejszy kolor) i międzypodeszwa z PU (szary jaśniejszy)

Podeszwa do butów trekkingowych Bra 113P. zdjęcie https://www.vibram.info

Międzypodeszwa wykonana z PU ma dużo zalet:

• bardzo lekka
• bardzo elastyczna
• doskonałe właściwości amortyzujące
• odporna na zdzieranie (w wypadku podeszew wykonanych w całości z PU)
• dobre właściwości antypoślizgowe (w wypadku podeszew wykonanych w całości z PU)

Często zdarza się, że użytkownicy kupują np. buty wojskowe określone jako “nowe, stan magazynowy”. I w tym momencie powinna się im zapalić lampka ostrzegawcza. Zawierając umowy na dostawę butów z Bundeswehrą w kontrakcie jest jasno określone, że buty nie mogą być magazynowane dłużej niż 3 lata, natomiast buty dostarczane do czeskich Sił Zbrojnych nie mogą być magazynowane dłużej niż 5 lat.  Dlatego zarówno Agencja Mienia Wojskowego jak i Bundeswehra co jakiś czas robią przegląd magazynów i wyprzedają obuwie. Jeżeli buty leżały w magazynie dłużej niż 5 lat możemy się nimi cieszyć długo lub też nie cieszyć się nimi w ogóle.  Wszystko zależy od tego jak , gdzie i w jakich warunkach były przechowywane buty. A wszystkiemu jest winne

Starzenie materiałów

Pod wpływem czynników fizycznych i chemicznych następuje w poliuretanie proces starzenia. Poliuretany zbudowane są z długiego łańcucha cząsteczek tworzących skomplikowane  łańcuchy i pierścienie sieci. Tego rodzaju struktury są wrażliwe na oddziaływanie temperatury, światła, ultrafioletu a także wody i zanieczyszczeń atmosferycznych. Pod wpływem tych czynników następuje degradacja (zmniejszenie ciężaru cząsteczkowego) i destrukcja (zmiana składu chemicznego) . O ile np. w stali proces rdzewienia rozpoczyna się na powierzchni i później postępuje w głąb materiału to w wypadku poliuretanów procesy destrukcji zachodzą w całej objętości a możliwości kontroli i ochrony są bardzo ograniczone. Procesy starzenia zachodzą w długim czasie . W zależności od zastosowanego tworzywa zauważalne zmiany zachodzą już po 5 latach.  Procesy degradacji to procesy złożone, obejmującymi na ogół oddziaływanie kilku z wymienionych poniżej czynników.

największy wpływ na destrukcje podeszew (tworzyw sztucznych) mają:

1. światło widzialne i ultrafioletowe
2. tlen i ozon
3. woda i wilgoć
4. temperatura
5. składniki otoczenia jak tlenki azotu i węgla, które w połączeniu z wilgocią tworzą kwasy nieorganiczne

W wyniku oddziaływania w/w czynników dochodzi do NIEODWRACANYCH zmian w strukturze chemicznej tworzywa co ma wpływ na trwałość i strukturę podeszwy.

Podeszwa z butów BW 2005. Źródło zdjęcia: https://www.tactical.pl/forum/index.php?topic=83204.0

Z drugiej strony mamy też gumę, która również ulega starzeniu czyli procesie polegającym na zmianie właściwości fizykochemicznych i mechanicznych gumy (związanym z degradacją struktury chemicznej) . Czynniki wpływające na degradację podeszwy gumowej są w zasadzie takie same jak w wypadku wyżej prezentowanego PU. W zależności od rodzaju kauczuku (Kauczuki: NR – kauczuk naturalny, BR – kauczuk butadienowy, SBR – kauczuk butadienowo-styrenowy,) stanowiącego podstawę wulkanizatu  do produkcji podeszwy, mają one inną odporność na działanie czynników atmosferycznych.

Do tego wszystkiego dochodzą jeszcze inne środki, które dodawane są do gumy jak:

• zmiękczacze
• wypełniacze
• składniki specjalne jak fenole
• barwniki
• środki wulkanizacyjne

I to one przenikają do warstwy z PU i prowadzą do jej przyspieszonej degradacji. O ile podeszwa z gumy jest jeszcze w dobrym stanie a sama podeszwa z PU wydaje się również jeszcze nie poddawać destrukcji to już warstwa bezpośrednio stykająca się z gumą rozsypuje się.

Czy warto więc kupować tzw. “leżaki magazynowe” ? Kupowanie butów, które przeleżały parę lat w magazynie w niewłaściwych warunkach niesie z pewnością za sobą pewne ryzyko.  Dotyczy to butów od każdego producenta i nie ma tu znaczenia czy jest to znana firma czy też nie. Aktualnie wszyscy producencie mają tą samą technologię, korzystają z tych samych dostawców materiałów (PU) a procesu starzenia nie da się powstrzymać. Chociaż należy przyznać, że aktualnie stosowane poliuretany są dużo trwalsze od tych stosowanych jeszcze 10 lat temu.  Kluczowe jest zawsze pytanie, kiedy buty były wyprodukowane i w jakich warunkach były przechowywane. Tak więc chemia a nie cena odgrywa tu kluczową rolę. Nawet w podeszwach butów za 1500 zł będą zachodziły takie same procesy jak w innych tańszych butach.

Temat odpadania podeszew ze względu na starzenie materiału jest w Polsce przemilczany.  W prasie zagranicznej temat ten od czasu do czasu pojawia się nawet w czasopismach o tematyce turystycznej.  Tutaj możecie przeczytać w języku niemieckim co na ten temat mówią szwajcarzy.

Odpadła podeszwa w butach . Co robić dalej?

Jeżeli podeszwa odpadła ze starości, nic w domu nie jesteś w stanie zrobić. Żadna Kropelka ani podobne środki nie są w stanie połączyć trwale podeszwy z PU, ponieważ PU będzie się systematycznie dalej wykruszać. Jedyne rozwiązanie to mechaniczne usunięcie starej podeszwy i naklejenie nowej. Jeżęli problem dotyczy trekkingowej podeszwy, która montowana jest systemem klejonym jest to trochę łatwiejsze.  Jeżeli podeszwa montowana jest systemem wtrysku bezpośredniego montaż nowej podeszwy możliwy jest tylko u producenta obuwia.

Wymiana podeszwy w butach trekkingowych i wojskowych w firmie Prabos

Wszystkim, którzy zaufali naszej firmie i nabyli nasze buty przez sklep internetowy www.https://www.prabos.pl/wp-content/uploads/2019/11/piktogramy-obuwie-ochronne-https://www.prabos.pl/wp-content/uploads/2019/11/collage-1.jpg-robocze-1.jpg.pl oferujemy również pogwarancyjną wymianę podeszwy. Przeczytajcie email od jednego z użytkowników i zobaczcie co nam przysłał i co otrzymał. Mamy nadzieję, że również inne firmy oferują Wam tego rodzaju wsparcie.

https://www.facebook.com/PrabosPolska/posts/1774009656033272

Źródła:

1. 1. https://www.vibram.info
   2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Poliuretany
   3. https://www.uvex-safety.com/
   4. https://wandermagazin-schweiz.ch/

Why do shoe soles disintegrate?

Forum:

http://ngt.pl/forum/reklamacja-obuwia-outdoor-(dawny-watek-meindl-przestroga),9164.html

https://www.tactical.pl/forum/index.php/topic,83204.0.html